Recensies


Een leugensysteem is een geheel van leugens met de intentie om de maatschappelijke orde in stand te houden. Op nagenoeg alle terreinen van de maatschappelijke werkelijkheid zijn zij te vinden en in combinatie dragen zij bij aan de handhaving van de status quo. In dit boek wordt beschreven wat leugensystemen zijn, hoe zij werken en hoe je ze kunt bestrijden op terreinen als gezondheidsvoorlichting, feminisme, toerisme, democratie, liefde, globalisering en migratie. Met veel voorbeelden uit de praktijk en de interpretatie daarvan wordt het begrip leugensysteem duidelijk gemaakt. Tegelijkertijd wordt aangegeven welke mogelijkheden er zijn om het leugensysteem te doorbreken. Voor geïnteresseerden in maatschappelijke ontwikkelingen een leerzaam boek.

Drs. P.C.B. de Jager
Nederlandse Bibliotheek Dienst



Onbedoeld draagt ook het nieuwste boek van de Nederlandse publicist E.J. Groeskamp een steentje bij. Het bevat een tiental essays over “leugensystemen” die volgens hem de moderne samenleving bepalen. De twee grootste zijn die van de media en de democratie.

Vrijwel elk betoog wordt echter ontsierd door de onderliggende stelling dat een elite die al “duizenden jaren met absolute macht regeert” in dit alles de hand heeft. Het is een eigentijdse variant op de bourgeoisie c.q. het wereldwijde jodendom, die eerder aan de touwtjes trokken. Het wekt dan ook weinig verbazing dat de auteur eens uitgesproken links was. Nu ontpopt hij zich gaandeweg als een exponent van een aantal nieuwrechtse preoccupaties: niet alleen met die kwalijke elite maar ook met complottheorieën over migranten.

Ook bij hem zijn de feiten ondergeschikt aan een onzichtbare “waarheid” die alles in een ander perspectief plaatst. Niet zonder betekenis is liefde een van zijn tien leugensystemen: die bestaat dus niet, voortplanting is alles en de rest is bedrog.

Johan Snel
Reformatorisch Dagblad